GAS en REM op het Nederlands Filmfestival. Sparren met Germaine de Randamie
Germaine de Randamie is kickbokser. Zij won als eerste Nederlandse vrouw een UFC wereldtitel. Op het Nederlands Filmfestival in Utrecht mocht ik met Germaine sparren. Gelukkig verbaal, maar ook daarmee maakt zij indruk. We hebben beiden filmpjes meegenomen die gaan over ‘doorzetten en motivatie’ en de rol van de coach hierin. Leon Verdonschot is de presentator en stelt ons de vragen.
Germaine is een inspirerende spreker. De manier waarop zij vertelt zorgt voor bewondering en verwondering. Zo zegt Germaine: “De enige aan wie jij je moet bewijzen, ben jezelf. Laat niemand je vertellen dat je iets niet kan. Als ze dat toch doen, kijk ze recht in hun ogen en zeg “Oh nee, watch me.”Gemaine heeft letterlijk heel hard en veel jaren moeten knokken om de wereldtitel te behalen. Haar kracht is dat ze nooit opgeeft.
Als sportpsycholoog ben ik nieuwsgierig naar de manier waarop zij dit voor elkaar krijgt. Hoe gaat zij mentaal het gevecht in? Germaine heeft nooit mentale begeleiding gehad, maar leerde zichzelf wel mentale vaardigheden. Zo staat zij iedere dag op met één doel op: ‘Ik wil de allerbeste willen zijn’. Voor de wedstrijd visualiseert Germaine hoe ze door de tunnel loopt richting de ring. Ze roept het gevoel op, dat zij hierbij wil hebben. Germaine weet ook dat er soms ‘angstige of onrustige’ gevoelens komen, waarbij ze denkt: “Ik wil weg hier.” Deze informatie zet ze om in kracht, waarbij ze vooral de ander wil verslaan. Germaine eet van tevoren weinig. Dit vanwege de weging, maar ze zegt ook: “Een leeuw gaat op jacht wanneer hij honger heeft.”
We kijken een aantal fragmenten van ‘Filemon slaat door’. Filemon Wesselink traint zes maanden keihard om in de ring een kickboxwedstrijd te doen. Filemon maakt uiteindelijk de keuze om het gevecht niet aan te gaan. Aan Germaine en mij de vraag: “Kan Filemon het niet of denkt Filemon dat hij het niet kan?”
Filemon wordt getraind door drievoudig wereldkampioen Remy Bonjasky. Remy wil absoluut het beste uit Filemon halen. Toch zie je dat er meer wordt ‘afgebroken’ in plaats van ‘opgebouwd’. Filemon wordt fysiek steeds sterker, maar zijn zelfvertrouwen groeit niet mee. Filemon is vooral bezig met overleven, in plaats van dat hij gaat voor de winst. Je ziet bij Filemon ‘te veel REM’, waarbij hij maar blijft malen in gedachten en hij zich voornamelijk zorgen maakt. Bijvoorbeeld: “Als ik maar geen hersenbeschadiging krijg, als het maar goed gaat, straks gaat het mis, ik wil de ander geen pijn doen, hij is beter.”
Vanuit zijn emotionele brein (te veel GAS) werkt zijn ‘angst’ als beschermer om hem uit de ‘gevaarlijke’ situatie te houden, waarbij ‘wegwezen’, oftewel ‘vluchten’ de best passende oplossing voor hem is.
Dit lijkt laf, maar Germaine en ik vinden het wel een dappere actie van Filemon. Vooral omdat hij ‘nee’ durft te zeggen tegen zijn tegenstander en zijn trainers. De druk om het toch te doen is hoog. Door de loyaliteit naar die trainers die veel tijd in hem hebben gestoken en omdat alles in beeld wordt gebracht.
‘Had de trainer wat anders kunnen doen?’ Voor Filemon had het geholpen, wanneer hij de tijd had gekregen, om te wennen aan een omgeving die voor hem totaal onbekend was. De ring waar het uiteindelijk moest gebeuren, had voor hem stap voor stap een vertrouwde plek moeten worden. Bijvoorbeeld door Filemon in de ring te zetten met een hele kleine haalbare opdracht. Daarna opbouwen met een nieuwe opdracht. Steeds één ding tegelijk. Met als doel: Filemon succeservaringen op te laten doen binnen zijn vermogen. Waardoor Filemon steeds meer het gevoel krijgt ‘ik kan dit’. Je traint met hem behalve fysiek, ook mentale technieken, zoals ademhaling voor rust (optimale spanning) en aandacht richten (focus) op zijn taak. Zodat hij alleen maar bezig is met de uitvoering van de beweging en anticiperen op de beweging van de ander. Daarnaast leer je hem bij te hoge stress, hoe hij terug kan vallen op een vaste basisvaardigheid waarvan hij weet: ‘Dit beheers ik’. Dat vertrouwen had Filemon nodig om de ring in de stappen, klaar voor het gevecht.
Daniëlle van der Klein-Driesen, Sportpsycholoog VSPN® en docent sportpsychologie www.gasenrem.nl
